اللهم صل علی محمد وال محمد والعن اعدائهم اجمعین من الاولین والاخرین
وعلی سیرت جای زعفرانی الی سوتلنیاه اخت ملیکا وجان طیب
حبیت اجیب الکم تقریر عنه !! .
زعفران
کاشت زعفران در ايران از قدمت 1000ساله برخوردار است . اين گياه رنگي و گرانبهاي چندين ساله ، بدون ساقه است و پياز دارد و چون درخاک کوير به عمل مي آيد، به طلاي سرخ و يا طلاي کوير شهرت يافته است . از هر 150گل ، يک گرم زعفران و از حدود 147هزار گل تازه ، يک کيلو زعفران خشک به دست مي آيد. زعفران به علت طعم و رنگ و عطر عالي ، کاربردهاي فراواني در توليد فرآورده هاي غذايي ، دارويي و شيميايي دارد و با توجه به محدوديت کشت و توليد، از فرآورده هاي گران قيمت به شمار مي رود. ايران با متوسط توليد 100تن در سال ، در زمينه توليد زعفران مقام اول را دارد. اسپانيا با توليد متوسط 25تن ، مقام دوم و کشورهاي هندوستان ، جزاير اسپرون روسيه ، سنگاپور، مالزي ، ژاپن ، تايوان ، چين ، فرانسه ، ايتاليا، آلمان ، استراليا و يونان با توليد متوسط 25تن ، مجموعا مقام سوم را به خود اختصاص مي دهند. مرکز اصلي پرورش اين گياه ، مناطق کويري و کم آب جنوب خراسان و سابقه زعفرانکاري در اين منطقه ، به 700سال پيش بازمي گردد. زعفران از محدود گياهاني است که در شرايط سخت زيستي پرورش مي يابد. با توجه به آن که جايگاه تاريخي زعفران در ايران بوده و منشا آن نيز ايران است ، اين گياه يکي از جذابيت هاي ويژه ايران به شمار مي آيد .زَعفِران گیاهی دارویی و صنعتی است. گل زعفران که به بخش کلاله و یا قرمزی آن سر ریشه میگویند در ابتدای برداشت به رنگ قرمز روشن است ولی به مرور به رنگ قرمز تیرهرنگ تبدیل میشود. تازه آن از عطر خوش طعمی برخوردار است و به غذاها طعم و لذت خاصی میدهد. برای کشاورزان در خراسان، زعفران (طلای سرخ) درآمد اصلی است. گیاهی که تنها دو بار در اول آبانماه (قبل از محصولدهی) و اوایل آذرماه (در پایان محصولدهی)، به آب نیاز دارد و تا بهار، آب باران و برف برای آن کافی است. کاشت، داشت و برداشت آن فرصتهای فراوان شغلی به وجود میآورد، حمل و نقل آن گران تمام نمیشود و توان ارزآوری دارد. از آماری که به گونهای نه چندان دقیق درباره زعفران و زعفرانکاران ایران منتشر میشود، چنین بر میآید که بیشتر از صد هزار خانوار، به ویژه در شهرستانهای تربت حيدريه، قائن، بجستان، فردوس، سرایان، گناباد و بیرجند در استانهای خراسان جنوبی و رضوی، از این محصول روزگار میگذرانند. از ۲۳۰ تن زعفرانی که هر سال در جهان تولید میشود، حدود ۱۷۰ تن آن در خراسان به دست میآید و بقیه عمدتاً در اسپانیا، یونان، مراکش، هند و افغانستان تولید میشود.
صادرات
۷۵ تا ۸۰ درصد زعفران ایران صادر میشود و حدود ۵۰ میلیون دلار برای کشور ارزآوری میکند. بخش عمده صادرات زعفران ایران به صورت فلهای به بهای هر کیلو ۴۰۰ دلار راهی اسپانیا و امارات عربی متحده میشود و از آنجا، در بستهبندیهای کوچک و مدرن، به بهای هر کیلو ۱۲۰۰ دلار راه بازارهای غربی را در پیش میگیرد. به بیان دیگر با توجه به نبود زیربناهای صادراتی و تکنولوژی بسته بندی، حاصل تلاش زعفرانکاران خراسان، عمدتاً به جیب دلالان اسپانیایی و اماراتی ریخته میشود. در مجموع بر پایه گزارشهای انتشار یافته، رغبت کشاورزان خراسان به کشت زعفران رو به کاهش گذاشته که مهمترین عامل آن ضعف بهای این کالا طی چند سال گذشتهاست. با این حال، پس از سالها رکود، در سال ۱۳۸۵، قیمت زعفران به صورت چشمگیری افزایش یافت.
خواص درمانی
زعفران در کتاب رسمی داروسازی نامبرده شده و به شکل تنطوری با نام OpiiCrocata Tinctura وجود دارد.
هم چنین عصارهٔ آن به صورت محصولی به نام Bitters Swedish توسط کارخانجات مختلف تهیه و جهت مصارف دارویی مختلف عرضه میشود. بر حسب آزمایشهایی که در اروپا انجام شدهاست، زغفران خاصیت کاهش چربی و کلسترول خون و افزایش نفوذ اکسیژن در پلاسما را در موش آزمایشگاهی از خود نشان دادهاست.
در طب عوام نقاط مختلف جهان، زعفران به عنوان آرام بخش، ضد اسپاسم، اشتها آور و مقوی معده استفاده میشود. در کشور آلمان زعفران به عنوان آرام بخش، درمان درد معده و شکم و آسم مصرف میشود. زعفران بدلیل رنگ شادی که دارد در غذاها باعث نشاط انسان میشود[/
مصارف غذایی و صنعتی
زعفران به جهت طعم، بو و رنگ زرد خاصی که دارد به وفور در غذاها (به ویژه همراه با برنج) ، صنایع شرینی سازی، داروسازی و صنایع دیگر به مصرف میرسد.
ترکیبات
مهم ترین ترکیبات موجود در زعفران شامل ترکیبات زرد رنگ که به خوبی در آب محلول اند (مشتقات کروستین)، ترکیبات تلخ از جمله پیکروکروسین که به ویژه مقوی معده میباشند، مواد معطر (اسانس) که مهم ترین ترکیب آن سافرانال میباشد که گاهی تا ۱درصد زعفران را تشکیل میدهد، روغن ثابت به میزان حداکثر ۱۰درصد، رطوبت حدود ۱۳ـ۱۰ درصد و ترکیبات معدنی حدود ۵درصد میباشد.
تقلب
چون زعفران بسیار گران قیمت میباشد، از قدیم سوداگران حقه باز در آن دستکاری میکردند و مجازات تقلب در زعفران گاهی حکم اعدام داشتهاست. مهم ترین تقلبی که به عنوان زعفران صورت میگیرد گل رنگ میباشد که شباهتی به زعفران دارد و میتواند ایجاد رنگ زرد کند.گاهی برای اضافه شدن وزن به آن روغن یا آب نبات و عسل اسپری میکنند. بهترین نوع زعفران زعفرانی است که به آن دختر پیچ میگویند یعنی صد درصد طبیعی است و سر ریشه دست نخوردهاست مانند رشتهای نخ قرمز است که پایین آن سفید و نیمه بالای آن قرمز است.
smilies/110.gif
التعديل الأخير تم بواسطة أبن المرجعية ; 14-11-2007 الساعة 01:55 AM.